Antwoorden of iets anders?

Deze week sprak ik er met verschillende collega's over en we herkennen het allemaal. Hoe vul je een spraakcomputer in? Welke (ant)woorden stel je aan de gebruiker van het OC-hulpmiddel ter beschikking? Het lijkt zo eenvoudig, maar is het dat ook? 

Eten kiezen

Recent gaf ik samen met een collega een korte lezing over de vulling van een vocabulaire. We zien vaak dat het volgende gebeurt, na de opdracht; maak een pagina voor 'deze situatie'. Bijvoorbeeld; eten. Therapeuten en ook ouders gaan aan de slag en voegen na wat uitproberen vlot vakjes toe aan de pagina. Ze zoeken een symbool en vullen de pagina van 20 vakjes met de woorden: boterham, boter, hagelslag, jam, kaas, beschuit, cracker, pindakaas, appelstroop, worst, kipfilet, appel, peer, banaan, druiven, aardbei, kiwi, broodje, vruchtenhagel en 'terug' om weer op de hoofdpagina te komen. 

Er is een varrieteit aan voedingssooortem genoemd. Fantastisch! Niet alleen het brood en broodbeleg, maar ook fruit en alternatieven voor de boterham. Het geeft de gebruiker de mogelijkheid om verschillende voorkeuren kenbaar te maken. Toch is het goed om te beseffen dat een dergelijke pagina de gebruiker voornamelijk in staat stelt om antwoord te geven op de vraag: 'wat wil je eten?'. Wat is communicatie? Antwoorden, of toch ook nog iets anders?

Initiatief nemen

Vervolgens geven we de opdracht 'maak een pagina voor bowlen'. De deelnemers zijn vastbesloten om het deze keer beter te doen. Driftig wordt opgenoemd welke vulling de 16 vakjes moeten krijgen: ik, jij, niet, helpen, (bowling)bal, schoen, pakken, gooien, willen, strike, spare, mis, winnen, goed, klaar, en 'terug'. 

Nu worden er andere type woorden gebruikt waarmee de gebruiker in ieder geval zelf een zinnetje kan maken en initiatief kan nemen nemen. 'Ik willen schoen', 'jij helpen gooien' etc. Ook kan de gebruiker vertellen 'ik strike' en 'jij mis' als hij een medespeler wil wijzen op zijn succes in het spel! Een mooie vooruitgang en waarschijnlijk ben je het met me eens dat dit een betere pagina oplevert met meer communicatie mogelijkheden voor de gebruiker. Nu kan hij niet alleen antwoorden, maar ook iets anders!

Gezelligheid 

En toch, kunnen we nog eens met andere ogen kijken naar de situatie. Wat doen jij en ik, sprekende mensen die niet afhankelijk zijn van een spraakcomputer tijdens een potje bowlen? Laten we ons de situatie eens voorstellen; je komt binnen met je vrienden en begroet de medewerker, je vraagt naar de baan, gaat je schoenen verwisselen en zodra de baan vrij is nemen jullie plaats in het bankje. Iemand voert de namen in en dan gaat het beginnen, de eerste kiest een gekleurde bal uit, gooit en mist! De bal belandt in de goot. Ja, nog even inkomen. De tweede pakt een bal en gooit een spare, Wow! Beginnersgeluk? Of voortekenen van een overwinning? Het is de beurt van de volgende persoon en vervolgens komt de ober langs om te noteren wat iedereen wil drinken. Ondertussen klets je met je vrienden over wat er in de afgelopen week is gebeurd en geef je commentaar op de pogingen van je medespelers. Kom op, iets beter je best doen! Wow, ik kan wel inpakken want jij gaat toch winnen! Je lacht om een goede grap en informeert naar recente gebeurtenissen in het leven van je vrienden. Terwijl de een na de ander een poging doet om deze keer wèl een strike te gooien, is bowlen tijdens het 'wachten' toch vooral een gezellige sociale aangelegenheid. Leuk! 

Meepraten

Laten we nòg eens kijken naar de voorgestelde paginavulling en stel je voor dat de gebruiker mee gaat met jou naar datzelfde potje bowlen. Stelt deze pagina de gebruiker in staat om mee te doen met de gezelligheid? Een drankje bestellen gaat in ieder geval niet lukken op deze pagina, maar daarvoor staat er misschien een drinken-pagina in de computer. Nog een kans, aangeven welke bal de niet sprekende, en misschien rolstoelgebonden, medespeler wil gebruiken om op het rekje te leggen lukt ook niet. Jammer! Het was een mooie kans om invloed uit te oefenen en zelf te bepalen, maar die gaat voorbij. 
Kan hij of zij wel dan in ieder geval wel vragen naar jouw afgelopen week? Kan hij antwoord geven als jij vraagt wat hij gisteren deed? Kan hij commentaar leveren op jouw bowling-talent? Kan de gebruiker je 'feliciteren' als je eindelijk de strike gooit of de bal voor de 4e keer in de goot belandt? Die plagerijtjes zijn immers vaak een vast onderdeel van een gezellig potje bowlen op zaterdagmiddag. Zo zie je maar, zelfs een pagina waar je al meer mee kunt dan antwoord geven moet nog verder verandert worden. Zorg bijvoorbeeld voor een koppeling naar een pagina met 'mijn recente verhalen', voeg en aantal snelle zinnen en uitingen toe die reactie uitlokken bij de omgeving en denk na over de vragen die een gesprekje op gang kunnen brengen. Veel plezier!

Fijn weekend!