Communicatie is een kunst.

Maandag 8 april 2013 gebeurde het weer, ik werd geraakt door dekracht van communicatie via andere wegen dan gesproken taal. Kunstenaar Tom Heerschop sprak tijdens TEDxNijmegen over zijnleven. Op een groot scherm werden de werken getoond. Werken die hij  gemaakt heeft in de tijd dat hij en zijnvrouw helaas met miskramen te maken hadden en waarin ontdekt werd dat hij eenhersentumor had, zo groot als een fikse aardappel.  Heerschop beschreef zichzelf als ambitieuzekunstenaar. Schilderen is zijn passie. Elke werk begint met een concept in hethoofd van de maker, een boodschap die naar het doek vertaald wordt. De kunstenaar geeft zijn eigen betekenis mee aan de verf en andere materialen.Afhankelijk van de werkwijze, het soort kunst en het doel van de kunst zal demaker er korter of langer tijd aan besteden. Zodra het klaar is, is aan dekijker om die boodschap te ontvangen en het te interpreteren. De kleuren enmaterialen roepen ideeën en emoties op. Het ene werk heeft iets zwaars ennegatiefs in zich, andere werken juist overdaad,  vreugde en positivisme. De lijnen en vormenzijn een weergave van iets, de kleuren dragen een betekenis. Zo is het ook met taal,de mens geeft betekenis mee aan de geluiden die hij maakt. 

Taal bereikt de mens door te horen, zien of voelen. Een mensdie kan horen wat er gezegd wordt, zet de reeks akoestische signalen om en zijbegrijpen elkaar, er van uitgaand dat de spreker en toehoorder de zelfde taalspreken. De mens die niet kan horen kijkt naar gebaren en beweging van delippen. Als ook het zicht ontbreekt, voelt de mens de regels in Brailleschrift.Maar hoe werkt dat nu precies? Na het ontvangen van een signaal gaat het breinaan het werk. Bij het horen, zien of voelen van een woord als ‘baby’ wordt inhet brein een beeld geactiveerd. Je haalt je de baby van de buren voor de geestof denkt aan jouw zoon toen hij net geboren was. Je weet hoe het klinkt als eenbaby huilt, wat je voelt als je over zijn hoofd aait en wat je ruikt als er eenbaby in de buurt is. Je kent het begrip ‘baby’ en bent ook in staat om daarvele semantisch verwante begrippen bij te halen, zoals; geboorte, jongen,meisje, luier, klein, wieg, huilen en beschuit met muisjes als je de Nederlandse traditie kent.  Al dezekennis doet een mens op doordat van kinds af aan nieuwe ervaringen gekoppeldworden aan eerdere ervaringen. Het begrippen- en woordennetwerk breidt zich uit.Een volgende keer dat we als kind weer een baby vasthouden en of een zwangerevrouw zien verdiept het woordennetwerk zich. Alle ervaringen helpen ons om eenlater een gesprek over een baby te volgen en de boodschap van de spreker ofschrijver te begrijpen.

Om te kunnen begrijpen is het nodig dat een mens alert is enzijn aandacht richt op wat hij waarneemt. Wat hij ziet, hoort, voelt, ruikt enproeft onthoudt hij. Nieuwe indrukken kan hij vergelijken en zo ordent hij zijn omgeving en legt hij relaties. De vaardigheden van een mens nemen toe hij leertom zich te verhouden ten opzichte van zijn eigen lichaam, de ruimte om hem heen,de tijd en binnen sociale relaties. De mens kan omgaan met plotselinge veranderingen en ervaringen want de situatie wordt overzien en de gevolgenworden ingeschat. Door de sociale en emotionele ontwikkeling leert hij hoe hijgepast kan reageren, mits zijn motoriek hem in staat stelt te bewegen en zijnspieren aan te sturen. Zo, dat hij kan reageren op wat hij heeft begrepen enuiting te geven aan zijn gevoelens en gedachten. Op zijn beurt gebruikt deontvangende mens nu zijn kennis en ervaringen passend bij een concept  om de boodschap over te brengen. De ontvanger wordt zender, en de zender wordt ontvanger. Er is uitwisseling van informatie,er is communicatie. Het is een kunst!